ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ

Κατά την αρχαιότητα το αρχικό όνομα των Ψαρών ήταν Ψύρα, Ψυρίην ή Ψυρίαν. Αρχικά ήταν απροσδιόριστο εάν το νησί κατοικείτο ή όχι, διότι συγγράμματα αρχαίων ιστορικών μαρτυρούσαν άλλοτε την ύπαρξη και άλλοτε την απουσία πολιτισμού. Με το πέρας των χρόνων ο εντοπισμός και η ανασκαφή αρχαίου οικισμού στο λιμάνι του νησιού καθώς και στο Παλαιόκαστρο όπου χρονολογείται περίπου στον 3ο με 1ο αιώνα π.χ., βεβαιώνουν την ύπαρξη πρώιμων κατοίκων.

Κατά τον 16ο με 17ο αιώνα το νησί αποικήθηκε από Θεσσαλείς και Ευβοείς. Η κύρια ασχολία των κατοίκων ήταν η ναυτιλία με αποτέλεσμα τα Ψαρά να γίνουν η τρίτη μεγαλύτερη ναυτική δύναμη ακολουθώντας την Ύδρα και τις Σπέτσες. Την περίοδο της Ελληνικής Επανάστασης η σθεναρή αντίσταση των Ψαριανών και ο πυρπολισμός πολλών τουρκικών πλοίων από τους Κανάρη, Παπανικολή, Νικόδημο, έμειναν στην ιστορία. Το θάρρος και η ανδρεία των Ψαριανών, μεταξύ των οποίων του Βρατσάνου, Αποστόλη, Καλαφάτη, Πατατούκου, Σταματάρα, Νικολάρα και άλλων, ενάντια στον τουρκικό ζυγό οδήγησε στο ολοκαύτωμα των Ψαρών από τους τούρκους, το 1824.

Την καταστροφή των Ψαρών υμνεί ο ποιητής Διονύσιος Σολωμός στο ποίημά του:

Στων Ψαρών την ολόμαυρη ράχη,
περπατώντας η δόξα μονάχη
μελετά τα λαμπρά παλικάρια
και στην κόμη στεφάνι φορεί
γενωμένο από λίγα χορτάρια
Που ’χαν μείνει στην έρημη γη…

Τέλος την περίοδο του 1912 τα Ψαρά ήταν υπό ιταλική κατοχή όπου τον Οκτώβριο του ίδιου έτους ενσωματώθηκαν στην Ελλάδα. Από εκείνη την περίοδο μέχρι και σήμερα τα Ψαρά χαρακτηρίζονται από μία σταδιακή πρόοδο με επίκεντρο τους την ναυτιλία και την τουριστική ανάπτυξη του νησιού.